Rezerwaty

" Krępak"

     Utworzony w 1991 roku w celu zachowania ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych lasu jodłowo - bukowego wraz (charakter)stycznym runem dla podgórskiej formy buczyny karpackiej, bogatym w wiele gatunków górskich i chronionych oraz ciekawych elementów rzeźb) terenu i osobliwych form geologicznych.
Teren rezerwatu położony jest na wysokości 370-475 m n.p.m. i odznacza się znacznymi deniwelacjami. Różnica wysokości między najniżej a najwyżej położonym punktem rezerwatu wynosi ponad 100 m. a cały teren urozmaicony jest głębokimi dolinami potoków i stromo opadającymi w ich kierunku zboczami.
Bardzo interesujące z geologicznego punktu widzenia jest podłoże skalne rezerwatu. Osobliwe przejawy procesów geologicznych są obiektem prowadzonych tu badań naukowych.
Zespołem roślinnym panującym na terenie rezerwatu jest podgórska forma buczyny karpackiej /Dentario glandulosae-Fagetum collinum/, która w rezerwacie występuje w podzespole typowym, w kilku wariantach siedliskowych:
• typowym.
• z dominującym lepiężnikiem białym,
• z panującą turzycą orzęsioną.
• paprociowo-jeżynowym.
Drugim zespołem leśnym rezerwatu jest zespól grądu /Tilio-Carpinetum/ - forma podgórska, który zajmuje nieznaczną powierzchnię. poraŹstając jedno ze zboczy nad potokiem na skraju rezerwatu.
W wilgotnych zagłębieniach nad potokami wykształcił się zespól Cardamino-Chrysosplcnictum. którego nazwa pochodzi od gatunków głównych - śledziennicy skrętolistnej i rzeżuchy gorzkiej. Miejsca wysięku wód porastają zbiorowiska z dominującym skrzypem olbrzymim oraz zespól sitowia leśnego.
W lukach leśnych oraz na obrzeżach lasu spotykamy okrajkowy zespól Trifolio-Agrimonietum z gatunkami głównymi, którymi są: koniczyna pogięta i rzepik pospolity.
Puszczański charakter lasu decyduje również o dużym bogactwie fauny rezerwatu. Szczególną wartość nadają jej duże i rzadkie zwierzęta drapieżne: wilk, ryś, Żbik, a z ptaków puchacz, puszczyk uralski, trzmielojad. Z leśnej zwierzyny płowej najważniejszą rolę odgrywa tu jeleń. Liczna jest również populacja sarny. Pospolicie występuje też lis i dzik. Interesująca jest fauna drobnych ssaków, z których najpospolitsza jest orzesznica, kuna leśna oraz gronostaj.
Z gromady ptaków, oprócz wcześniej wymienionych gatunków drapieżnych, występują tu: jastrząb, myszołów, puszczyk, wilga, sójka, piecuszek, dzięcioły: zielonosiwy, duży, średni i dzięciołek.
Nieliczna jest fauna gadów, reprezentowana przez jaszczurkę zwinkę, żyworodną, padalca zwyczajnego i zaskrońca. Z płazów natomiast spotkać możemy salamandrę plamistą, kumaka górskiego i niektóre gatunki fraszek. Dość dobrze poznana jest fauna kopalna, głównie ryb kostnoszkieletowych. dzięki wieloletnim badaniom prowadzonym na terenie rezerwatu.,

Dojazd do ścieżki
Ścieżka zlokalizowana jest na terenie Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego w rezerwacie "Krępak" w Leśnictwie Posada Rybotycka należącym do Nadleśnictwa Bircza.
Do rezerwatu "Krępak" dojechać można autobusami PKS jadącymi z Przemyśla w kierunku Birczy lub odwrotnie, a także samochodem, autokarem lub rowerem.
Jadąc autobusem PKS. należy wysiąść na przystanku Panieński Czub i udać się drogą (w kierunku Birczy) do parkingu odległego ok. 200 m od przystanku, gdzie zaczyna się trasa ścieżki. Samochodem, autokarem lub rowerem dojeżdżamy do samego parkingu.

Organizacja przejścia ścieżki
• optymalna wielkość grupy: ok. 15 osób
• długość ścieżki: 2 km
• czas przejścia: ok. 2 godz.
• zalecany: niniejszy przewodnik, wygodne buty terenowe, a także zdyscyplinowanie i ostrożność z uwagi na trudny i zróżnicowany co do wysokości teren.
Ścieżka zaczyna się tablicą z mapą sytuacyjno-poglądową. Na jej trasie rozlokowane jest 11 tablic przystankowych oraz urządzone dwa miejsca wypoczynkowe (przy dziewiątym przystanku i parkingu). Kierunek marszu na ścieżce wyznaczają strzałki z napisem "ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna" a także biało - czerwone znaki namalowane na drzewach.

Obowiązuje poruszanie się po wyznaczonej ścieżce !

Pamiętaj!
W czasie obcowania z przyrodą przestrzegaj zasad, które pozwolą Ci na zachowanie tego pięknego terenu w nienaruszonym stanie. Przyroda odwdzięczy się pięknymi widokami, czystym powietrzem i wodą oraz bujną roślinnością.

Dlatego pamiętaj aby:
1. Nie śmiecić
2. Nie zabijać i nic płoszyć zwierząt
3. Nie wjeżdżać samochodem
4. Nie palić ognia.
5. Nie hałasować
6. Nie zrywać roślin

Ściągnij cały przewodnik (w formacie archiwum samorozpakowującym)

PRZYSTANEK 1

Znajdujemy się na drodze leśnej (dukcie), która niegdyś stanowiła jeden z najpiękniejszych krajobrazowe szlaków turystycznych Polski i ważny historycznie trakt handlowy, łączący Przemyśl z Sanokiem, a następnie tereny naddunajskie i Ruś Kijowską. Badania archeologiczne potwierdzają. że najwcześniejsze kontakty tego regionu są uchwytne już w okresie kultury prowincjonalno - rzymskiej.
Najprawdopodobniej właśnie tym szlakiem we wczesnym średniowieczu transportowano sól z licznych słonych źrodeł występujących w okolicy ora/, żup eksploatowanych w górnym dorzeczu Sanu. W XV w. przepędzano tędy tabuny koni na Węgry, natomiast w XIX w. eksportowano z tych okolic zielonkawe szkło flaszkowe. szklankowe i taflowe z hut szkła w Birczy, Hucie Brzusce. Jasienicy Suffczyńskiej, Kotowie i Łodzince Górnej.

Droga ta oddziela od siebie dwie części zbiorowiska leśnego, określanego jako podgórska forma buczyny karpackiej, wariant typowy. W drzewostanie panują buki zwyczajne dochodzące do 30-40 m wysokości, o pniu pokrytym gładką, srebrzystoszarą korą. gęstej koronie i liściach o jajowatej lub eliptycznej blaszce, osadzonych na 1,5 cm ogonku. Owocem buka są trójgraniaste. brązowe orzeszki /bukiew/ o dl. 1-2 cm w brązowej, zdreŹwniałej, pokrytej od zewnątrz miękkimi wyrostkami miseczce, która po dojrzeniu otwiera się 4 klapami. Buka określa się jako gatunek cienioznośny. czyli taki. który w początkowym okresie wzrostu znosi niedobór światła, ale w późniejszym stadium rozwoju, zbyt mała jego ilość powoduje nieprawidłowy pokrój oraz słaby przyrost na wysokość i grubość. Niedobór światła może doprowadzić również do obumarcia rośliny. Do prawidłowego wzrostu
i rozwoju potrzebuje również żyznej gleby i dużej wilgotności powietrza. Jeb bardzo wrażliwy na przymrozki wiosenne i silne mrozy. Żyje ok. 300 lat. Wariant typowy buczyny charakteryzuje się występowaniem w drzewostanie również jodły, zaś w runie: żywca gruczołowatego o dość dużych, ciemno - purpurowych kwiatach i cebulkowego, wyższego, zakwitającego nieco później od poprzedniego, o kwiatach różowo - fioletowych. Łatwo go rozpoznać nawet po przekwitnięciu, po wyrastających w pachwinach liści czarnych cebulkach.

Przyglądając się najbliższemu otoczeniu, mamy możliwość zaobserwowania warstwowego układu roślinności w lesie i wyróżnienia poszczególnych pięter, którymi są:
• piętro górne, które tworzą głównie jodła i buk.
• piętro środkowe, które stanowią takie gatunki jak grab. buk. czereśnia ptasia.
• piętro dolne, w którym wyróżnić możemy:
- podszyt. utworzony m.in. przez śliwę tarninę, dziki bez czarny, wierzby, leszczynę, brzozę brodawkowatą. dereń świdwę. jarzębinę, młode okazy dzikiej gruszy i osiki.
- runo, w którym rozpoznajemy takie gatunki jak: czyściec leśny, miodunka ćma. marzanka wonna, fiołek leśny, kokoryczka wielokwiatowa, konwalijka dwulistna. poziomka leśna.
- ściółka leśna, będąca środowiskiem życia drobnych zwierząt lądowych i mikroorganizmów, które są odpowiedzialne przede wszystkim za rozkład obumarłych części roślin i zwierząt.
Roślinność lasu rozwija się sukcesywnie w czasie poszczególnych pór roku. Wczesną wiosną bujnie rozkwita runo. gdyż tylko wtedy. zanim jeszcze rozwiną się liście drzew, ta warstwa roślin ma dobre warunki świetlne.
Idąc dalej trasą ścieżki, zwróćmy uwagę na wygląd runa leśnego w miejscach o dużym zacienieniu i w prześwitach, gdzie korony drzew są nieco luźniejsze.
Obserwując korony drzew, zauważamy też różnice w ich rozmiarach, pokroju oraz nachyleniu, co wynika z nieustannego współzawodnictwa o światło i przestrzeń życiową, ale również z wzajemnych oddziaływań poszczególnych organizmów na siebie.